Czas trwania praw autorskich do utworów "wieloosobowych"¶
W przypadku utworów stworzonych przez wiele osób termin ochronny 70 lat oblicza się od śmierci ostatniej z nich. Podejście bezpieczne nakazywałoby przez taką osobę rozumieć każdego, kto w jakiś sposób miał związek z powstaniem utworu. [orzeczenia SN na temat współautorstwa]
Utwory "wieloosobowe" to:
- utwory nierozłączne
- utwory rozłączne
W przypadku utworów nierozłącznych, wkłady poszczególnych twórców nie dają się oddzielić. Utwory rozłączne natomiast mogą być w ten sposób podzielone. Jeżeli zatem uda się oddzielić część stworzoną przez osobę, która umarła wcześniej niż 70 lat temu to można z niej korzystać nie ryzykując naruszenia autorskich praw majątkowych i nie czekając, aż minie termin ochrony na pozostałe części. Natomiast korzystanie z obu rodzajów utworów w całości jest możliwe dopiero po upływie tego terminu liczonego od śmierci ostatniej z osób.
Istnieje niezbyt wyraźnie wyznaczony podzbiór rozłącznych utworów "wieloosobowych" jakimi są utwory zbiorowe (encyklopedie, publikacje periodyczne). Prawa do utworów zbiorowych przysługują producentowi lub wydawcy. Poza tym, prawo autorskie posługuje się pojęciem "utworów współautorskich", ale nie precyzuje czy do powstania takich utworów jest konieczne porozumienie współtwórców, czy też powstają one również bez takiego porozumienia (por. J. Barta et.al., Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, ABC 2001, wyd. II teza 4 do art. 9.). Jednak niezależnie od przyjętego rozumienia utworów współautorskich i tak powstaje pytanie o zakres ochrony części powstałej bez porozumienia (np. tłumaczenia, adaptacji). Zwykle, części takie będą opracowaniami, które chronione są tak samo długo jak inne utwory.
Analiza niuansów utworów zbiorowych, współautorskich i opracowań nie jest jednak konieczna dla bezpiecznego ustalenia, czy dany utwór przeszedł do domeny publicznej. Przy czym, będzie tak o ile tylko przyjmiemy obliczanie tego terminu od śmierci ostatniej z osób fizycznych zaangażowanych w powstanie utworu, a także pod warunkiem, że rozpowszechnienie utworu przez producenta lub wydawcę nastąpiło przed śmiercią tych osób.
W konkretnych przypadkach może być możliwe wykorzystanie utworu "wieloosobowego" bez naruszania autorskich praw majątkowych przed upływem ochrony dla jego całości, jeżeli uda się z niego wyodrębnić samodzielny utwór stworzony przez osobę, która umarła wcześniej niż 70 lat temu, a taka część nie będzie zawierała elementów twórczych z pozostałych części lub całości. Należy jednak w takim wypadku uważać również na elementy nietwórcze (korekta, uwspółcześnienie pisowni itp.), które mogą być objęte prawem pokrewnym do wydań niechronionych utworów.